MİZAHHABER ÖZEL HABER - Yıllar önce Cumhuriyet'in Kültür sayfasında karikatür ve mizah üzerine yazılar yazdığım dönemlerde, "Mizahın Temmuz Hüznü" başlıklı bir yazı kaleme almıştım. 2007 yılı Temmuz'unda yayınlanan bu yazıda Temmuz ayının mizahçılara, karikatürcülere, komedyenlere pek yaramadığını, Temmuz'da yitirdiğimiz mizahçıları sıralayarak anlatmıştım. Bu yazının ardından da bu isimlere yenileri eklendi aradan geçen yıllarda ve mizahın Temmuz hüznü bitmedi. Kendini uzun yıllardır mizah tarihine vermiş biri olarak şunu hemen diyebilirim ki; diğer aylarda bu denli bir kayıp olmadığını görürüz. Mizahhaber'in sağ alt köşesinde bir yerlerde tüm yitiklerimizin ay, ay listesine baktığınızda da bu acı durumu fark edersiniz!..
Mizahçının Temmuz hüznü daha Temmuz'un 2'sinde karikatürcü Asaf Koçak'ın, 2 Temmuz 1993'te Sivas Katliamında yakılanlar arasında yer almasıyla başlar!.. Hemen ardından gün sektirmeden gider... 2 Temmuz 2017'de ise Eskişehirli çizer Beytullah Heper'i yitirmişizdir. 3 Temmuz 2000'de "Yüzümüzü" sinemada güldüren adam Kemal Sunal veda etmiştir dünyaya. 4 Temmuz 1974'te karikatürcü Salih Erimez vefat etmiştir. Gene 4 Temmuz 2018'de bu kez genç çizer Kaan Gügercin'i yitirdik 2 yıl önce... Yıllarca gününü bile bilemediğimiz Gırgır ve Fırt dergilerinin, henüz 43 yaşında yaşamını yitirmiş mizah yazarı İsmet Çelik, 5 Temmuz 1984'te yitirmiştir yaşamını.
6 Temmuz 1995, Sivas'ta yakılmaktan zor kurtulan mizahımızın dev ustası Aziz Nesin'in veda günüdür dünyaya. Gene bir 6 Temmuz gününde bundan 3 yıl önce 6 Temmuz 2017'de Galip Tekin gibi özgün bir çizgi ustasını, iyi bir çizgi romancıyı yitirdik erken yaşında!.. 7 Temmuz ise bir başka dev ustanın Rıfat Ilgaz'ın ölüm yıldönümüdür ki, o da Sivas Katliamı acısına dayanamayıp 7 Temmuz 1993'te yitirmiştir yaşamını. Yıllarca karikatür balonlarına hayat veren kaligraf Nezih Dündar ise 2 yıl önce 13 Temmuz 2014'te veda etti bizlere. 14 Temmuz 2017'de ise usta çizer Ragıp Derin veda etti dünyaya... Gırgır ve Fırt dergilerine emek vermiş bir başka usta mizahçı Orhan Alev, 15 Temmuz 2007'de yitirdi yaşamını. Çizer Ali Şükrü Fidan gencecik yaşında 19 Temmuz 1999'da yitip giderken, gene gencecik yaşında 22 Temmuz 2004'te gitti bir başka çizgi ustası: Necati Abacı...
22 Temmuz 1992'de aynı zamanda Cem Karaca gibi büyük bir sanatçının da annesi olan Toto Karaca'yı yitirdik, iyi bir kadın komedyendi ve tiyatro-sinema oyuncusuydu!.. Uzun yıllar hep yüzümüzü güldürmüş bir başka kadın sanatçı, bir başka mizah ustası Suna Pekuysal da 22 Temmuz 2008'de uçup gitti aramızdan... Yıllarca yarışma programları sunmuş, sunucu, şovmen ve yazar Cenk Koray ise 23 Temmuz 2000'di yaşamını yitirdiğinde. Karikatürist Hulki Onaran 25 Temmuz 1987'de vefat etmişti... Geleneksel Tiyatromuzun usta yazarı, pek çok komedi filminin senaristi Sadık Şendil usta ise 26 Temmuz 1986'da kapattı yaşam perdesini... 26 Temmuz bir başka mizah ustasının da veda günüydü... Gırgır dergisinin mimarı, bizleri yetiştiren, hayatını genç karikatürcü-mizahçı adaylarına adamış bir büyük benzersiz mizah ustası Oğuz Aral ise 26 Temmuz 2004'te 68 yaşında gidivermişti. Daha 46 yaşındaydı, gencecik yaşında usta bir çizer, çizgi romancı, kendi deyimiyle "Storyboard emekçisi" olan Doğa Kaygısız arkadaşımızı da gene 26 Temmuz'da geçen yıl 26 Temmuz 2019'da yitirdik!..
Üstelik bu Temmuz ayı 5-10 Temmuz arası mizahımızın bir başka büyük kahramanı Nasreddin Hoca'nın şenliğiyle başlardı bir zamanlar Akşehir'de... Ama ülkenin perişan ve tatsız hali, Nasreddin Hoca'nın memleketindeki şenliğe kadar yansıyınca, Nasreddin Hoca artık "Camii Hocası" kıvamında anılmaya başlayınca Akşehir'in de tadı kaçtı uzun yıllardır, şenlik arka plana düştü ve benim gibi mizahçılar da gitmez oldu. Laf aramızda gerçek Nasreddin Hoca'yı da zaten ancak 90'lı yılların ortasında Profesör Pertev Naili Boratav'ın 40 yıllık bir emekle hazırladığı kitapla öğrenebildik ya... Üstelik toplumun büyük bir kısmı gerçek Nasreddin'i hala tanımıyor, mizahçıların bile bir çoğu bilmez, bu ülke her şeyi hasır ve asır altı eder çünkü...
Başta da dedik ya, mizahın hüzünlü ayıdır Temmuz... Yakıcı bir Sivas sıcağıyla başlar ve pek çok usta mizahçıyı alıp gider uzun yıllardır aramızdan... Temmuz ayında yitirdiğimiz tüm mizah ustalarını bir kez daha sevgiyle ve özlemle anıyorum... Mizahın dayanma gücü ve direnci üzerinize olsun, onların da mizah dolu ruhları şad olsun...
Cihan Demirci - MİZAHHABER