ÖLÜMÜNÜN 47. YILINDA İSMAİL DÜMBÜLLÜ USTAYI SEVGİYLE ANIYORUZ...

O İsmail Hakkı Dümbüllü... 1897 yılında İstanbul'da Üsküdar'da doğmuş, 5 Kasım 1973'te 76 yaşında yitirdiğimiz Geleneksel Türk Tiyatrosunun son temsilcisi, Orta oyunu ve Tulûat sanatçısı. Yaşadığı dönemin en ünlü ve en önemli güldürü sanatçılarındandı. Ustası sayılan Kel Hasan Efendi'nin yanında çalışarak tulûat sanatını öğrendi. Sözlü kültür tiyatro geleneklerini radyo, sinema gibi mecralara da aktarıp geleneksel Türk tiyatro sanatının daha çok kişi tarafından bilinir hâle gelmesi ve orta oyunu türünün devamlılığını sağlamada etkili oldu.

Gözlemeci, Kavuklu'ya Hile, Çifte Hamamlar, Ters Biyav ve Kanlı Nigâr oynadığı oyunlar arasında en çok bilinenlerdir. 1940'lı yılların sonlarında sinemada bir ‘halk komiği’ tanımlamasıyla yıldızlaşan Dümbüllü; 1946 yılından itibaren elliye yakın sinema filminde rol aldı. Harman Sonu (1946), Keloğlan (1948), Dümbüllü Macera Peşinde (1948), İncili Çavuş (1951), Nasreddin Hoca (1965) gibi filmlerde rol aldı. Oynadığı filmlerde en çok Nasreddin Hoca tiplemesi ile özdeşleşti. 1968'den sonra zaman zaman sahneye çıkmaya, radyo oyunlarında yer almaya devam etti. 1970’te, Nurhan Damcıoğlu ve Halit Akçatepe ile birlikte Çalıkuşu Opereti’nde rol aldı.

Dümbüllü, sanatını tiyatro dışında radyoda da icra etti. Tuluat ve orta oyunu dağarcığından oyunları radyoda canlandırarak radyo yayınlarını geleneksel Türk tiyatrosunu halka anlatma aracı olarak kullandı. 

TRT İstanbul Radyosu’nda on beş günde bir yayımlanan ve sunuculuğunu Orhan Boran’ın yaptığı müzik eğlence programında Dümbüllü’nün Tevfik İnce ile birlikte rol aldıkları bölüm dinleyicilerden büyük ilgi gördü.

Dönemin ünlü komedyenlerinin âşık atışması gibi sahnede birbiriyle atıştıkları “Türkiye Komikler Müsabakası” adlı yarışmalarda sıklıkla Naşit Bey ile karşılaştı. Naşid Efendi'nin 1943 yılında ölümünden sonra orta oyunu geleneğini sürdüren en önemli isim Dümbüllü oldu. 5 Kasım 1973'te geçirdiği bir trafik kazası sonrasında yaşamını yitirdi. 

Hocası Kel Hasan Efendi'nin orta oyununu temsil eden kavuğunu ve tuluat sanatının simgesi kabul edilen fesini devralan İsmail Dümbüllü, Türk tiyatrosunda bir geleneğin simgesi olan kavuğu ve fesi “Kanlı Nigar” oyununu Altan Karındaş’la birlikte Arena Tiyatrosu’nda sahneleyen Münir Özkul’a 17 Nisan 1968 tarihinde seyirci huzurunda sürpriz olarak teslim etti. Münir Özkul'un Ferhan Şensoy'a, Ferhan Şensoy'un Rasim Öztekin'e devrettiği bu kavuğu Rasim Öztekin de 20 Eylül 2020 gecesi törenle Şevket Çoruh'a devretmişti. Tiyatromuzun unutulmaz tuluat ustasını 47. ölüm yıldönümünde sevgiyle anıyoruz...

CİHAN DEMİRCİ-MİZAHHABER


#İsmailDümbüllü #GelenekselTürkTiyatrosu #Tuluat #Meddah #OrtaOyunu #NasreddinHoca #KelHasanEfendi #MünirÖzkul

İSMAİL DÜMBÜLLÜ (1897-5 KASIM 1973)