5 Ocak 2016 Salı

KARİKATÜRÜMÜZÜN ŞEKİLLENMEYE BAŞLADIĞI CUMHURİYETİN İLK YILLARININ USTA ÇİZERİ RAMİZ GÖKÇE'Yİ 63. ÖLÜM YILDÖNÜMÜNDE ANIYORUZ...

MİZAHHABER ÖZEL HABER - Karikatürümüzün önemli ustalarından birinin Ramiz Gökçe'nin ölümünün 63. yılı bugün... Cihan Demirci'nin MİZAHHABER'de daha önce yazdığı, güncellenmiş bir yazıyla Cumhuriyet döneminin başlangıç yıllarında karikatürümüzün en üretken, en önemli isimlerinden biri olan Ramiz Gökçe'yi 63. ölüm yıldönümünde bir kez daha sevgiyle anıyoruz...  


RAMİZ'DEN BUGÜN İÇİN BİLE KULLANILABİLECEK
HİÇ ESKİMEMİŞ BİR "MİZAH" DERGİSİ KAPAĞI... 
YIL: 1947... DEĞİŞEN BİR ŞEY VAR MI?..

Cumhuriyet döneminin başlangıç yılları... 1870'lerde ilk adımlar atılsa da, ancak 1908 sonrası bir canlanma yaşayabilen karikatürümüzün daha yeni yeni kendini bulmaya başladığı günlerde ortaya çıkan önemli bir usta: RAMİZ GÖKÇE... Hatta bir döneme en büyük rakibi ve meslektaşı olan Cemal Nadir Güler'le birlikte karşılıklı olarak imza atmışlardır diyebiliriz... Cemal Nadir gibi o da erken yaşta veda etmiştir dünyaya. Ramiz bir karikatür üretkenidir. Çok çizmiştir. Tek başına bir dergi dolusu karikatür çizmiştir her hafta. Zaten ölümü de 5 Ocak 1953’te, karikatür çizerken geçirdiği kalp krizi sonrasında, henüz 53 yaşındeyken olmuştur. Ramiz Gökçe'nin henüz 16 yaşındayken başlar karikatür macerası... 1916 yılından başlayarak ‘Akbaba, Aydede, Karikatür, Karagöz, Cumhuriyet, Tasvir’ dergi ve gazetelerinde çalışır. 

Tıpkı onun gibi çizdiği bir karikatür sonrasında geçirdiği krizle dünyaya veda eden karikatür ustası Semih Balcıoğlu, ‘Cumhuriyet’in 75. Yılında Türk Karikatürü’ adlı yapıtında, Ramiz Gökçe’nin karikatürcülüğü meslek edinmekle, sonraki kuşaklara yol açtığını ve ülkemizde karikatürcülüğün yayılması için büyük çaba gösterdiğini belirtir. 

Ramiz Gökçe, 1946 yılında ‘Mizah’ adlı bir mizah dergisi de çıkarmıştır. Bu dergiyi nerdeyse tek başına doldurmuştur.

İkinci Dünya Savaşı yıllarında ‘Yeni Sabah’ gazetesinde günlük karikatürler çizen Ramiz Gökçe'nin yarattığı en ünlü tip şüphesiz; ‘Tombul Teyze’ adlı çizgi tipidir. Sol tarafta bu tipi görüyorsunuz. Yaşadığı dönemdeki en büyük rakibi olan Cemal Nadir Güler'in şişman "Amcabey" adlı tipine karşı o da şişman bir kadın tipiyle "Tombul Teyze" ile çıkmıştır, okurun karşısına. Tombul Teyze, yayınlandığı dönemde okurdan büyük ilgi görmüştür. İki çizer arasında tatlı bir rekabet de yaşanmıştır böylece...



Ramiz Gökçe, ilk sayısı 12 Temmuz 1946 tarihinde çıkan ‘Mizah’ dergisinin ilk sayısında yazdığı yazıda, mizahın, “hakikate bir neşe projektörü tutma sanatı. Az sözle veya çizgi ile çok şey düşündürmek sanatı” olduğunu belirtir. 

Ramiz Gökçe, karikatürcüyü ise şöyle tanımlar: “Karikatürcünün gözü biraz da ruhun resmini çeken bir objektif gibidir” 


Ramiz, genç karikatüristlere de; “Geniş ansiklopedik malumat. Filin kuyruğundan Çörçil’in pürosuna, patlıcanın çiçeğinden Endonezya bayrağına kadar her şeyi bilmeden bu mesleğe girmemelidir” önerisinde bulunur. Çağdaşı usta karikatürist Cemal Nadir gibi aslında ressam olmaya çalışan, ancak maddi anlamda zorlukla geçen yaşamında karikatürist kalan Ramiz, bunun nedenini ise şöyle açıklar: “Karikatür bana yağlı boya ile tablo yapmayı unutturdu. Çünkü altı - yedi lira masrafla ve altı - yedi aylık emekle meydana getirilen tablolara bazen altı - yedi kuruş veren çıkmıyordu.” 


KARİKATÜR dergisinde RAMİZ kapağı...
Sayı:50... YIL: 1936 

20. yüzyıl ilk yarısında karikatürümüze Cemal Nadir Güler'le birlikte damgasını vurmuş bu emekçi çizeri, sevgili Ramiz Gökçe'yi 63. ölüm yıldönümünde de unutmuyor, bir kez daha sevgiyle anıyorum... Ustanın çizgi dolu ruhu şad olsun... 

YAZI: Cihan Demirci (MİZAHHABER) 

(Emeğe saygı!..Kaynak göstermeden kullanmayınız...)