
CİHAN DEMİRCİ'DEN LAFORİZMA
"Kadayıfın altı kızardı demişti ama, çadır arkadaşı Kaddafi'nin altı kızarırken gidiverdi..."
CİHAN DEMİRCİ'DEN LAFORİZMA
"Kadayıfın altı kızardı demişti ama, çadır arkadaşı Kaddafi'nin altı kızarırken gidiverdi..."
"SİYASİ MİZAH NEDEN GERİ DÜŞTÜ" SÖYLEŞİSİNDEN FOTOĞRAFLAR...
SERGİ VE ANMA GECESİ ADRESİ:
İSTANBUL GRAFİK SANATLAR MÜZESİ
Ünalan Mah. Keban Sok. No: 20 Üsküdar, İstanbul
Tel.: 0216-470 92 92 0216-470 92 92
26 Ağustos 1936 tarihli bu özel fotoğraf Cemal Nadir'in açtığı ilk karikatür sergisinden. Faik Şenol koleksiyonundan alınmış ve 2002'de basımı yapılan, Cihan Demirci'nin hazırladığı "Cemal Nadir 100 Yaşında" kitabında yayımlanmıştır...
Cemal Nadir Güler (1902-1947) ülkemizde karikatürü halkla bütünleştiren, halkın yaşamına sokan “ilk çizer” olmuştur. Genç çizerlere ilgi gösteren, onların karikatürlerini yayınlayan, onlara fırsat veren ilk usta da gene o’dur. Cemal Nadir gazetelerdeki “günlük” karikatürün de öncülüğünü yapmıştır. Çizgi bantın da ülkemizdeki öncüsü o’dur. Pek çok çizgi bant tipi yarattı hatta çizgi film yapmanın hayallerini kurdu ama ömrü ve imkanları buna yetmedi. Gazetelerimizde düzenli “günlük” karikatür kullanılması onun çabalarıyla başlamış ve ilk kez onun çabalarıyla “gazete karikatürcülüğü” denilen alan ciddi bir oluşum sürecine girmiştir. 15 yıl çalıştığı Akşam gazetesini (1928-1943 arası) bıraktıktan sonra ömrünün son dört yılını Cumhuriyet gazetesinde (1943-1947) çizerlik yaparak noktalayan Cemal Nadir çok zor şartlar içersinde yaşamıştı. Bu şartlar öylesine zordu ki, bu büyük usta, Bursa’dan İstanbul’a ilk gelişinde yaşadığı yoğun maddi sıkıntılar yüzünden ilk çocuğunu kucağında yitirmişti. 1943’te Cumhuriyet gazetesine geçme nedenini o vakit arkadaşı Avni İnsel’e bakın nasıl açıklıyor: “Dar yakalı elbiseler giydiğim halde iki yakamı bir türlü bir araya getiremiyorum. Şu yokuş Yunus Nadi gibi birkaç babacan patrona daha sahip olsa Babıali gazetecilerin Darülacezesi olmaktan kurtulur!”
MİZAHHABER olarak; Güler ailesine ve onu anımsayıp anan herkese sevgilerimizi yolluyor, büyük ustayı ölümünün 64. yılında sevgiyle anıyor ve diyoruz ki: “45’inde ölse de, 1902 doğumlu Cemal Nadir Güler, bugün 109 yaşında!.”
CİHAN DEMİRCİ
Yer: IC Sanat Galerisi
(Kızılırmak Sokak No: 31 Kızılay –ANKARA)
KADIKÖY BELEDİYESİ
MUHTAR ÖZKAYA HALK KÜTÜPHANESİ
Bağdat Caddesi, Ömer Paşa Sok.
No:4/B Caddebostan-Kadıköy Tel: (0216) 368 54 82
Habertürk gazetesinin 20 Şubat tarihli Pazar ekinde Elif Key'in "Türkiye'nin Karikatürle İmtihanı" başlıklı haberinde görüşlerine başvurulan Bahadır Baruter, çizdiği karikatür sonrasında oluşan baskıları şöyle anlattı:
"Bir haftadır ciddi bir baskı altındayız. Kaç yıldır çalıştığımız matbaa bu haftaki Penguen'i basmayı reddetti. Bunun üzerine yeni bir matbaa bulup dergiyi bir gün gecikmeyle de olsa bastık. Ama o matbaanın da tehditler alacağını tahmin ediyorum. Bayiler bile dergiyi satmayın baskısı altında. Ama bu bir süreç, bir kaç hafta içinde baskı ve tehditlerin azalacağını düşünüyorum. Neyse ki okuyucularımızdan iyi dayanışma mesajları geliyor. Halen çizdiğim karikatürlerle ilgili 3 davadan mahkumiyetim var. Hakkımda açılan 9 dava da devam ediyor. Zaten Türkiye'de karikatüre tahammül hiç artmaz, hep aynı yerde kalır. Siyasilerin tahammülü de hiç değişmez. 22 yıldır karikatür işindeyim. Hoşgörünün arttığına dair bir emare görmedim. Başbakan Erdoğan'ın daha tahammülsüz olduğu görüşüne de katılmıyorum. Hiçbir zaman espriliye tahammüllü bir iktidar olmadı. Keza muhalefet de kendine yönelik karikatürleri hiç kaldıramıyor. Onların tutumu da hiç farklı değil." (MİZAHHABER)
Önümüzdeki günlerde sevgili İsmail Gülgeç'le Karikatürcüler Derneği başkanlığına ilk geldiği dönem olan 1988 yılında yaptığım unutulmaz röportajı MİZAHHABER'de yayınlayacağım, Gülgeç'in o röportajdaki cesur ve samimi sözleri yayınlandığı dönem büyük ilgi çekmiş, epey fırtına koparmıştı.
İsmail Gülgeç 1947 Gaziantep doğumluydu. İlköğrenimi sırasında geçirdiği hastalık nedeniyle okulu bırakmak zorunda kaldı. Sonraki yıllarda kendi kendini yetiştirmeye çalıştı, karikatüre yöneldi. İlk çizgileri 1968’lerde Yeni İzmir gazetesinde yayınlandı. Daha sonra Demokrat İzmir, Ege Ekspres, Devir, Milliyet gazetelerinde çizen Gülgeç’in Milliyet Çocuk dergisinde yayınladığı “Ormangiller” adlı karikatür-bantı geniş bir ilgi uyandırdı. 1979’da yayınlanan İnce memed resimli romanı (Yaşar Kemal’in yapıtıyla birlikte) yurt dışında da yayınlandı. 1980’lerde Cumhuriyet gazetesinde çizmeye başlayan Gülgeç, “Memo” adlı dizisinde tarihsel olaylardan esinlenirken “İnsanlar” adlı dizisinde günlük yaşantıdan görüntüler verdi. “Hayvanlar” adlı dizisinde de güncel, toplumsal olayları değişik bir bakış açısı içinde vermeye çalıştı. Gülgeç, Milliyet’in haftalık mizah eki Kirpi’de de çizdi.Sanatçı, Ahmet Ümit’in “Başkomser Nevzat/Çiçekçinin Ölümü (2005-Ekim)” isimli kitabını çizgi-roman olarak resimledi. Gülgeç, şarkıcı Nazan Öncel’in “7’n Bitirdin” isimli albüm kartoneti için 12 şarkıya 12 karikatür çizdi. İsmail Gülgeç, 1988, 1989 ve 1991 yıllarında Karikatürcüler Derneği Başkanı olarak görev yaptı... 15 Şubat 2011'de dünyaya veda eden İsmail Gülgeç son olarak Cumhuriyet gazetesinde "Hayvanlar" çizgi bantını çiziyordu.
ÇİZGİLİ MUHABBET GRUBUNUN "İNSANLIK YIKILMASIN" KARİKATÜR SERGİSİ ÜZERİNE KALEME ALDIĞI YAZI:
Ocak Ayının ilk haftasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Kars ziyareti sonrasında bu kentte bulunan İnsanlık Anıtı ile ilgili ‘ucube’ açıklaması yapması kabul edilebilir değil. Tarihi Kars Kalesine bakan Sukapı Mahallesinde Mehmet Aksoy tarafından 2006 yılında yapılmaya başlanan İnsanlık Anıtı estetik değerleri ve anlamı hiçe sayılarak haftalardır aşağılanmakta. Başbakanın açıklamasına karşı tepkiler olduğu gibi İnsanlık Anıtı’nın çirkin taş bloklar olduğu, yıkılması gerektiği de sıklıkla ifade edildi. Yazılı ve görsel basında tartışmalar süre dursun, heykel için gerekli yıkım kararı Kars Belediye Meclisi tarafından çıkarıldı. Bugün Mehmet Aksoy hukuki mücadelesini sürdürüyor. Aksoy, Kars Belediye Meclisi tarafından alınan yıkım kararının iptali ve yürütmenin durdurulması için Erzurum İdare Mahkemesine dava açtı.
Biz Çizgili Muhabbet Karikatür Grubu olarak herşeyden önce Mehmet Aksoy’un emeğinin ve yasal mücadelesinin takipçisi ve savunucusuyuz. Recep Tayyip Erdoğan’ın bir sanat eserini ‘ucube’ olarak tanımlamasını kaygı uyandırıcı buluyoruz. Heykelin yapılmaya başlandığı tarihten bugüne dek aldığı tehditleri, heykelin amacını zedelemeye çalışan tutum ve tavırları kınıyoruz. Biliyoruz ki İnsanlık Anıtı, Başbakan Erdoğan’ın açıklamalarından önce MHP Kars İl Başkanı Oktay Aktaş’ın rencide edici sözleriyle de zarar görmüştü.
Sanata ve sanataçıya karşı alınan tutum bugün bizler için oldukça can sıkıcı. Sanatsal üretimlerimizin varlığı önünde büyük bir tehlike oluşturan bu düşünce yapısı ve tavıra karşı çizgilerimizle, renklerimizle yanıt verelim istedik.
Yıkım kararını kabul etmiyoruz. İnsanlık Yıkılmasın!
Sergi Katılımcısı Karikatüristler:
Aslı Yücel, Atilla Atala, Beti Gül Umuroğlu, Coşkun Göle, Çiğdem Demir, Elgin Akpınar, Emre Yılmaz, Firuz Kutal, Günberk Gülderen, Hayati Boyacıoğlu, Hülya Erşahin, Levent Elpen, Mete Arif Tokmak, Muharrem Akten